Heb je je ooit afgevraagd welke hagedissen er in ons eigen kikkerlandje rondkruipen? Misschien denk je bij hagedissen aan tropische oorden, maar geloof het of niet, Nederland heeft ook zijn eigen coole reptielen. In dit artikel duiken we samen in de wereld van vier bijzondere hagedissoorten die je hier kunt tegenkomen. Pak een kopje koffie, ga er lekker voor zitten en ontdek welke hagedissen je in je achtertuin kunt vinden!
De zandhagedis
Als je ooit door de duinen wandelt of over de zandgronden in het oosten, midden of zuiden van Nederland struint, is de kans groot dat je de zandhagedis tegen het lijf loopt. Deze stoere hagedis houdt van droge, zonnige plekjes en voelt zich helemaal thuis in ons steeds warmere klimaat. Grappig weetje: jonge zandhagedissen komen tegenwoordig eerder uit het ei dan zo’n 15 jaar geleden. Ze passen zich dus lekker aan! Met een lengte van zo’n 8,5 cm voor mannetjes en 9,5 cm voor vrouwtjes zijn ze best indrukwekkend om te zien. En het goede nieuws? Ze worden steeds vaker gespot, zowel in de duinen als op de heide. Goed bezig, zandhagedis!
De levendbarende hagedis
De levendbarende hagedis is een kleinere, maar niet minder interessante soort die je kunt vinden op zandgronden en in veengebieden. Hij houdt van vochtige plekjes zoals heidevelden, dijken en gezellige kleinschalige landschappen. Met zijn bruine tot grijsbruine kleur en unieke vlekken- en streeppatroon is hij een meester in camouflage. Het coolste aan deze hagedis? Hij brengt zijn jongen levend ter wereld! Geen eieren voor deze mama’s, wat een slimme aanpassing is aan het koelere en vochtige Nederlandse klimaat. Van oktober tot maart doet hij even een dutje tijdens de winterslaap. Helaas gaat het niet zo goed met deze soort; hij staat op de Rode Lijst als ‘gevoelig’. Dat vraagt om wat extra liefde en aandacht!
De muurhagedis
De muurhagedis is echt een stadsjongen, want hij komt van nature alleen voor in Maastricht. Je vindt hem vaak op warme, stenige plekken zoals muren en rotsen waar hij lekker kan zonnebaden. Hoewel hij ook op andere plekken is uitgezet, is Maastricht toch echt zijn hometown. Deze hagedis brengt een vleugje mediterrane sfeer naar onze zuidelijke stad en is een must-see voor elke reptielenfan. Dus als je ooit in Maastricht bent, houd je ogen open en misschien spot je deze zonnige rakker wel op een oude stadsmuur!
De hazelworm
De hazelworm is misschien wel de meest misbegrepen hagedis van Nederland. Waarom? Omdat hij geen poten heeft en daardoor vaak wordt aangezien voor een slang. Maar wees gerust, het is echt een hagedis! Met een lengte tot 40 cm en een gladde, glanzende huid is hij een bijzondere verschijning. Je kunt hem tegenkomen in bossen, op heidevelden en zelfs in je eigen tuin als je geluk hebt. Een tof feitje over de hazelworm is dat hij, net als andere hagedissen, zijn staart kan afwerpen als hij zich bedreigd voelt. Hoe handig is dat? Dus de volgende keer dat je denkt een slang te zien, kijk nog eens goed. Het zou zomaar een hazelworm kunnen zijn!
Bescherming en monitoring
Het is superbelangrijk dat we goed voor onze hagedissen zorgen. Sommige soorten hebben het namelijk best zwaar door dingen als klimaatverandering en het verdwijnen van hun leefgebied. De zandhagedis heeft het geluk dat hij streng beschermd is en daardoor in aantal toeneemt. De levendbarende hagedis heeft wat meer hulp nodig, want hij staat op de Rode Lijst en wordt beschermd door allerlei wetten en afspraken. Gelukkig houdt het Meetnet Reptielen van stichting RAVON een oogje in het zeil. Zij tellen elk jaar op meer dan 200 plekken hoeveel hagedissen er zijn, zodat we weten hoe het met ze gaat. Samen kunnen we ervoor zorgen dat deze toffe dieren blijven rondkruipen in onze Nederlandse natuur!
