Dinosauriërs en andere prehistorische dieren
Miljoenen jaren geleden leefden er dieren die we nu alleen nog uit boeken en films kennen. Dinosauriërs zijn daarvan het bekendst. Zij verschenen ruim 230 miljoen jaar geleden en verdwenen zo’n 66 miljoen jaar geleden, waarschijnlijk na een grote inslag van een meteoriet. Behalve dinosauriërs zijn er in die tijd ook andere soorten verdwenen, zoals de vliegende Pterosaurus en de in zee levende Ichthyosaurus. Prehistorische reuzen als de Megalodon, een enorme haai, leefden tot ongeveer 3,6 miljoen jaar terug. Nu vinden mensen soms nog fossielen en botten als bewijs van deze oude bewoners van onze planeet.
Grote zoogdieren uit de ijstijd
Na het uitsterven van de dinosauriërs verschenen er nieuwe soorten. Tijdens de ijstijd liepen er bijvoorbeeld mammoeten en sabeltandtijgers rond. De mammoet was een groot, behaard dier verwant aan de olifant. Geschat wordt dat de laatste mammoeten ongeveer 4000 jaar geleden verdwenen, mogelijk door klimaatverandering en de jacht door mensen. Ook de sabeltandtijger, met zijn lange scherpe tanden, verdween duizenden jaren geleden. Hun botten worden nog steeds gevonden in koude gebieden, waar ze vaak goed zijn bewaard.
Bijzondere vogels en zeedieren die verdwenen
Niet alle uitgestorven dieren leefden ver in het verleden. Zo is de dodo waarschijnlijk het bekendste voorbeeld uit de recente geschiedenis. Deze grote, loopvogel leefde alleen op het eiland Mauritius. Rond 1680 stierf de dodo uit, vooral omdat mensen op het eiland kwamen wonen en nieuwe dieren meenamen, zoals varkens en apen, die de eieren van de dodo opaten. In de zee zijn dieren zoals de Stellerzeekoe en de Caribische monniksrob verdwenen. De Stellerzeekoe, een enorme zeekoe, werd al binnen dertig jaar na zijn ontdekking door jagers uitgeroeid. De Caribische monniksrob leefde nog tot halverwege de vorige eeuw, maar is nu niet meer te vinden.
Uitgestorven dieren door de mens
In de afgelopen eeuwen zijn er veel dieren verdwenen die door mensen werden bedreigd. Jacht, het kappen van bossen en vervuiling hebben een grote rol gespeeld. Op het eiland Tasmanië leefde tot honderd jaar geleden de buideltijger, ook wel Tasmaanse tijger genoemd. Dit roofdier werd opgejaagd omdat boeren dachten dat hij hun vee opat. In Amerika leefde vroeger de trekduif, een van de talrijkste vogelsoorten ooit. Door massale jacht en verandering van het landschap stierf deze vogel helemaal uit in 1914. Ook zeevogels, zoals de reuzenalk, zijn verdwenen door jacht en het kapen van hun eieren.
De rol van de Rode Lijst
Veel mensen maken zich zorgen om dieren die vandaag de dag met uitsterven bedreigd worden. De Rode Lijst van de IUCN is een overzicht waarop wetenschappers bijhouden welke dieren gevaar lopen om te verdwijnen. Hier staan niet alleen al uitgestorven dieren op, maar ook soorten waarvan er nog maar weinig zijn. Bekende voorbeelden van bedreigde dieren zijn de Sumatraanse tijger, de neushoorn en sommige apensoorten. Door beschermingsmaatregelen hopen mensen dat deze dieren niet in het rijtje van verdwenen soorten komen te staan.
Meest gestelde vragen over welke dieren zijn uitgestorven
- Welke uitgestorven dieren kent bijna iedereen? Dieren waar bijna iedereen van gehoord heeft, zijn de dodo, de mammoet en de dinosauriërs. Ook de sabeltandtijger is bij veel mensen bekend door tekenfilms en verhalen.
- Is het mogelijk dat uitgestorven dieren weer terugkomen? Uitgestorven dieren komen meestal niet terug. Met nieuwe technieken proberen sommige wetenschappers het DNA van mammoeten te gebruiken om ze misschien in de toekomst weer tot leven te wekken, maar dit is nog niet echt gelukt.
- Wat is de belangrijkste oorzaak van het uitsterven van dieren? De belangrijkste reden waarom dieren niet meer bestaan, is vaak de mens. Jacht, het leegmaken van bossen en het aanleggen van steden en wegen zorgen ervoor dat sommige soorten geen plek meer hebben om te leven.
- Zijn er nu ook dieren bijna uitgestorven? Veel soorten zijn op dit moment met verdwijnen bedreigd. Voorbeelden zijn de Noordelijke witte neushoorn, sommige zeeschildpadden en verschillende soorten apen. Door bescherming en het aanleggen van natuur proberen mensen te voorkomen dat ze verdwijnen.
